زبان مادری
اهداف و نقش آموزشی زبان مادری
تسلط بزبان مادری از نظر هویت فردی و فرهنگی، همچنین رشد فكری و احساسی انسان،
نقش تعیین كننده ای دارد۰ هدف این آموزش اینست كه برای دانش ٱموزانی كه زبان مادری آنان سوئدی نیست امكانات گسترش معلومات در زبان مربوظه را فراهم آورده و از این راه اعتماد بنفس و خودآگاهی آنان را بالا ببرد۰
از دیگر اهداف این آموزش این است كه راه تكوین شخصیت چند زبانه و هویت چند فرهنگی را برایشان هموار سازد۰ زیرا كه آموختن دانش ارتباط زیادی با زبان مادری داشته و تقویت این زبان راه فراگیری زبان سوئدی را هموارتر مینماید۰ نقش مهم آموزش زبان مادری كمك به آنان در پروسه آموزش میباشد۰

زبان مادری كلید گشایش دروازه های میراث فرهنگی و جلوه های گوناگون آن و نیز زنده نگهداشتن این میراث میباشد۰ آگاهی به پیشینه فرهنگی و شناخت موقعیت اقلیت فرهنگی خود در سوئد شاگرد را قادر میسازد كه فرهنگهای گوناگون را با فرهنگ خویش مقایسه كرده و موقعیت خود را بهتر درك نماید۰ آموزش زبان مادری باین ترتیب بعنوان وسیله ای در جهت افزایش تفاهم میان مردم و فرهنگهای گوناگون عمل مینماید۰
اهداف مورد نظر
اهداف آموزش زبان مادری بایستی این باشد كه شاگرد بتواند :
ـ زبان مادریش را فهمیده و آنرا كتبی و شفاهی ابراز دارد۰
ـ از پس خواندن متون گوناگون به این زبان برآید۰
ـ ساختار زبان خود را بیاموزد تا بتواند آنرا با زبان سوئدی مقایسه كرده و بدین ترتیب دو زبانگی
خود را تقویت نماید۰
ـ تاریخ، آداب و رسوم و شرایط اجتماعی سرزمین مادری را فرا گرفته و آنها را با سوئد مقایسه كند۰
ـ اعتماد بنفس و هویت خود را ارتقاء بخشیده و به تسلط دو فرهنگی دست یابد۰
ـ مطالعه كتاب و ادبیات را در خود نهادینه سازد۰
ـ بخشی از میراث فرهنگی خود را آموخته و آنرا با شرایط خود تطبیق دهد۰
ـ زبان مادری خود را بعنوان ابزاری جهت گسترش دانش خود فرا گرفته و باین ترتیب ذخیره لغوی همه
جانبه ای برای خود فراهم آورد۰
ماهیت و ویژگیهای آموزش
ادبیات و مطالعات فرهنگی هسته اصلی آموزش را تشكیل میدهد۰ خواندن،نوشتن و گپ زدن درباره آنچه
كه شاگرد در چهارچوب دو و یا چند زبان تجربه كرده و در آن سهیم پایه و مبنای كار این آموزش میباشد۰ ویژگی این آموزش در اینست كه از زبان بعنوان وسیله ای برای ایجاد هویت استفاده میشود۰ محتوی این آموزش در ارتباط با سایر دروس انتخاب میگردد۰
آموزش زبان مادری ویژه شاگردانی است كه آنرا در زندگی روزمره خود بكار میبرند۰ دانش آموزانی كه دوزبانه نیستند نیز میتوانند زبان مادری خود را بعنوان زبان خارجی و در سطح مناسب معلومات خود در كلاسهای زبانهای مدرن moderna språk فرا گیرند۰
شرایط آموزش زبان مادری نظر به تفاوت بین زبانهای مختلف متفاوت میباشد، مثلا برخی از زبانها دارای آثار كتبی زیادی نبوده و از نظر داشتن كتابهای كودكان و نوجوانان كمبود دارند۰
دیگر اینكه زبان رسمی كشور مربوطه و زبان آموزشی با آنچه كه شاگرد در خانه با پدر و مادر خود صحبت میكندمیتواند فرق داشته باشد۰ در چنین مواردی باید راه حل مناسبی برای جلب شاگرد به ادبیات شفاهی خود پیدا كرد۰ در مواردی نیز الفبای مورد استفاده لاتین نبوده و در نتیجه آ موختن زبان سخت تر میباشد۰
دانش زبانی و مطالعه ادبیات
یكی از اهداف مهم آموزش زبان مادری اینستكه بكار گیری زبان در زمینه های مناسب و پر محتوی مهارت زبانی شاگردان را بالا ببرد۰ توان زبانی هنگامی تحقق مییابد كه زبان مادری فعالانه بكار گرفته شود۰ مثلاً در بحث و گفتگو، سخنرانی، خواندن، درك مطلب و بروی كاغذ آوردن افكار و احساسات۰
تجربیات انسان دانش او را بالا برده، نقش زبان در روابط میان مردم را برایش روشن ساخته و در عین حال اورا از چگونگی توان زبانیش آگاه میسازد۰ مقایسه زبان مادری و سوئدی به درك بهتر اهمیت و چگونگی
ساختار زبان كمك میكند۰
ادبیات كتبی و شفاهی تنها بیان كننده میراث فرهنگی نبوده بلكه ابزار انتقال دانش نیز میباشد۰ پرداختن
به كارهای ادبی، مانند شعر، داستان و نمایشنامه، اعم از ادبیات كودكان و یا بزركسالان، آگاهی فرد دو فرهنگه در مورد فرهنگهای مختلف و تفاوت میان آنها را بالا میبرد۰ البته منظور از پرداختن به ادبیات تنها نوع نوشتاری آن نبوده بلكه گوش دادن به نوار، تماشای فیلم و تصویر، شنیدن موزیك و استفاده از ابزار ارتباطی مدرن را نیز در بر میگیرد۰

شناخت فرهنگ و جامعه
آموزش زبان مادری مطالب فرهنگی و اجتماعی كشو مبدا ـ یعنی تاریخ، جغرافی، آداب و سنن، مردم، شرایط اجتماعی روز، موزیك و غیره ـ را نیز در بر میگیرد۰

اهداف نهائی
دانش آموز در پایان سال تحصیلی باید بتواند:
ـ در گفتگو شركت كرده، تجربیات و مشاهدات خود را بیان نموده و آنچه را كه شنیده بازگوئی كند۰
ـ متون گوناگون مناسب سن خود را خوانده و بفهمد۰
ـ مطالب كوتاه و یا نامه بنویسد۰
ـ در مورد سرزمین مادری مطلب نوشته و با سوئد مقایسه نماید۰

اهداف نهائی در پایان كلاس ۹
شاگرد باید بتواند:
ـ در گفتگو شركت كرده و در زمینه ای كنفرانس دهد۰
ـ روان، صحیح نوشته و منظور خود را بفهماند بنویسد۰
ـ ادبیات مناسب سن خود در زمینه های گوناگون را خوانده و بفهمد۰
ـ به تجزیه و تركیب زبانی و مقایسه آن با سوئدی بپردازد۰
ـ فرهنگ، تاریخ، آداب و رسوم و شرایط اجتماعی خود را شناخته و ارزشهای اجتماعی مربوطه را با
ارزشهای جامعه سوئد مقایسه نماید۰

ارزیابی و نمره گذاری
معیارهای ارزیابی
در برآورد و نمره گذاری معلومات شاگرد باید در تفاوت در امكانات آنان در آموختن الفبای خود توجه زیادی داشت۰ از جمله اینكه آیا زبان مورد نظر دارای خط و ادبیات كتبی میباشد یانه؛ آیا الفبای آنان لاتین و یا غیر لاتین است۰
در ارزیابی توانائی شاگردان در بكارگیری زبان بگونه ای جامع و متنوع توجه میشود۰ روانی مطلب، تنوع، مهارت دستوری و رعایت مقرات زبانی از جمله نكات مهم میباشند۰

همچنین معلومات شاگرد در مورد فرهنگ تاریخ، ادبیات، شیوه زندگی، شرایط اجتماعی و مقایسه آنها با جامعه سوئد نیز در نمره گذاری مورد توجه قرار میگیرد۰
از دیگر معیار ها میتوان آگاهی شاگرد در مورد چگونگی فراگیری زبان، مسئولیت پذیری، برنامه ریزی، عملكرد و خودسنجی شاگرد را نام برد۰

معیار نمره خیلی خوب Väl godkänd
شاگرد باید بتواند:
ـ زبان را در زمینه های مختلف بكار گرفته، ذخیره لغوی كافی داشته و افكار انتزاعی خود را بیان
كند۰
ـ گفتگو كرده، از خود مطلبی ارائه داده و راحت، شمرده و نسبتاً درست صحبت كند۰
ـ میان زبان مادری و سوئدی مقایسه بعمل آورده، و ویژگیهای آنها را بنمایاند۰
ـ نسبتاً درست، بدون غلط و متنوع بنویسد۰
ـ روزنامه و كتابهای ادبی و علمی مناسب سن خود را خوانده و بفهمد، اظهار نظر كند و به تجربیات
خود ربط دهد۰ همچنین مراجع كتبی و شفاهی خود را اعلام دارد۰
ـ در زمینه فرهنگ،آداب، تاریخ، جغرافی، مردم و آثار تاریخی خود آگاهی داشته باشد۰
ـ شرایط زندگی در سوئد و كشور خود را مقایسه نماید۰

معیار نمره عالی Mycket väl godkänd
شاگرد باید بتواند:
ـ روان، صحیح و متنوع خوانده و بنویسد۰
ـ به ویژگیهای زبان مادری و سوئدی آشنا باشد۰
ـ در زمینه های گوناگون كتابهای در سطوح و زمینه های مختلف مطالعه داشته و با توجه به
تجربیات خود آنها را كتباً و شفاهاً بازگو نماید۰