ماه نخشب

ماه نخشب نخستین ماهی است كه در تاریخ علم بدست بشر ساخته شده است.

این ماه را یك دانشمند ایرانی به نام هاشم مقنّع ساخت. این فيزیك دان  در قرن هشتم میلادی  در خراسان زندگی می كرد. اودر خانواده ی فقیری به دنیا آمده بود و در كودكی هم كار می كرد  و هم درس می خواند.

هاشم كتابهای زیادی مطالعه كرد. او در علم  فیزیك به  پژوهشگری  پرداخت و با بهره گیری از خاصیت جیوه توانست اولین ماه مصنوعی را در دنیا  بسازد.  هاشم  در روستای  نخشب  زندگی می كرد. روستای نخشب در كنار رود جیحون  و سیحون  و در نزدیكی شهر بخارا بود.

وقتی مردم برای دیدن و شنیدن سخنان مقنّع به ده نخشب می آمدند هاشم این ماه را بر بالای آسمان   می آورد و به همه نشان می داد.

یكی از شاعران ایرلندی به نام " توماس مور"  در باره ی مقنّع و ماه نخشب شعرسروده است كه ترجمه ی بخشی از آن چنين است:

 

از روستای زیبای نخشب

ماهی بر خواهد آمد  

بر سراسر دشت نور افشانی خواهد كرد

و همه جا را روشنائی خواهد بخشید

لباس نقره گونِ مقنّع

همچون سیل های سفید دریا

می درخشد.

او بر بالای بلندی می ایستد

 و برای مردمان سخن می گوید:

او می گوید: انسان باید آزاد باشد

تا حقیقت را دریابد

آنوقت است كه در بهاری تازه

و تَولُدی دوبار

         در صلح زندگی می كند.